بررسی آستانه مساحت شیب خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

نویسندگان

  • حشمت‌اله آقارضی مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
  • علی‌اکبر داودی‌راد دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مجید صوفی دانشیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
  • مهدی مردیان دانشجوی دکتری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده مقاله:

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به‌خصوص آستانه­‌ها یکی از راه­‌کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­‌شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­‌های آبخیز است که برای آن آستانه­‌های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفومتری 14 خندق همراه با نمونه­‌برداری خاک و خصوصیات پوشش گیاهی اندازه­‌گیری شد. سپس با تحلیل­‌های عاملی و خوشه­‌ای، خندق‌های همگن منطقه مطالعاتی تعیین شد و رابطه توانی مساحت-شیب برای آن‌ها تهیه شد. طبق نتایج، همبستگی قوی بین مساحت با شیب آبخیز خندق‌ها مشاهده نشد. به­‌طوری­‌که ضریب تبیین از نقطه ایجاد و نقطه گسترش کل خندق‌های مطالعاتی به‌ترتیب برابر 0.111 و 0.181 به‌دست آمد. با توجه به نتایج، فرایند غالب در ایجاد و گسترش خندق‌های منطقه ظهیرآباد مربوط به تمرکز جریان و فرسایش خطی است که بر روی دامنه‌های شیب­‌دار منجر به تشکیل و توسعه خندق شده است. با توجه به غالبیت بافت لومی خاک، تغییر کاربری و تخریب پوشش گیاهی در منطقه، پیشنهاد می‌شود تا ضمن بررسی الگوی استفاده از اراضی منطقه، بهینه‌سازی کاربری و تقویت پوشش گیاهی دامنه­‌ای به‌منظور کنترل فرسایش خندقی انجام گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی آستانه مساحت شیب خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به خصوص آستانه­ ها یکی از راه­ کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­ شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­ های آبخیز است که برای آن آستانه­ های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

متن کامل

روند تغییرات شاخص تخریب زمین در حوزه آبخیز شازند، استان مرکزی

امروزه تخریب زمین با توجه به روند رو‌به‌رشد جمعیت و تامین نیاز‌­‌های آن و همچنین توسعه اقتصادی، بهره‌‌برداری غیر‌علمی و غیر‌منطقی از منابع اجتناب‌نا‌‌پذیر است. از این‌رو، پایش و شناسایی عوامل موثر بر تخریب زمین در یک منطقه برای مهار و مدیریت آن ضروری است. حال آن‌که این موضوعات کمتر مورد توجه متخصصین و مدیران قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر در حوزه آبخیز شازند با هدف تحلیل روند تخریب زم...

متن کامل

تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان حوزه آبخیز شازند

افزایش دانش و ارزیابی کیفیت خاک در بوم‌سازگان‌های مختلف از نظر مدیریت پایدار استفاده از زمین و کاهش تخریب در آن‌ها حائز اهمیت است. لذا پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفیت خاک بوم‌سازگان تحت تأثیر کاربری‌های مختلف اراضی (کشاورزی آبی، دیم، باغ و مرتع)، بافت و توپوگرافی در حوزه آبخیز شازند با مساحت 1740 کیلومترمربع انجام شد. در این راستا 140 نمونه از عمق صفر تا30 سانتی‌متری خاک از واحدهای همگن با مساحت ...

متن کامل

نقش فرایندهای آب‌شناختی در ایجاد آبکند مبتنی‌ بر روابط مساحت- شیب در مناطق خشک استان مرکزی

فرسایش آبکندی، تهدیدی جدی در کمین جوامع بشری و محیط‌زیست است که با تمرکز جریان ایجاد می‌شود و متأثر از تغییرات پستی‌وبلندی، ویژگی‌های خاک و فعالیت‌های انسانی تشدید می‌یابد؛ ازاین‌رو در این پژوهش نوع فرایندهای آب‌شناختی مؤثر بر تشکیل آبکند در مناطق خشک استان مرکزی و در دو منطقه‌ی آبکندی رباط‌ترک و پیک‌زرندیه بررسی و آستانه‌ی مساحت-شیب در این دو منطقه تعیین شد. پس از برداشت مشخصات ریخت‌سنجی آبکند...

متن کامل

بررسی روابط آستانه شیب-مساحت و حجم فرسایش آبکندی با استفاده از gis، حوضه آبخیز بدره، استان ایلام

فرسایش آبکندی در ایران نیز به دلیل شرایط مختلف حاکم بر نقاط متفاوت گستره زیادی را به خود اختصاص داده و مطالعه ویژگیهای مختلف آن به خصوص تولید رسوب ناشی از آنها بسیار حائز اهمیت است .در این تحقیق با توجه به اهمیت فرسایش آبکندی در حوضه آبخیز بدره واقع در استان ایلام، رابطه بین رسوب‏دهی فرسایش آبکندی با خصوصیات حوضه زهکشی آبکندها، خصوصیات زمین‏شناسی و خاکشناسی، کاربری اراضی و خصوصیات اقلیمی حوضه م...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  1- 9

تاریخ انتشار 2014-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023